Door mijn vrijwillgerswerk mail ik ook veel met Vlaamse mensen en tijdens die mailwisseling lopen we vaak tegen uitdrukkingen aan die òf voor de Vlamingen òf voor de Nederlanders hilarisch of onbegrijpelijk zijn. Datzelfde gebeurt vaak als wij Belgische blogs lezen.
Soms zijn het ook uitdrukkingen die wij wel begrijpen maar gewoon niet gebruiken.
Zo vond ik in een stukje van Masjenka vandaag de uitdrukking: een bakje bier. Voor de strekking van het verhaal maakte het niet uit wat ze daar precies mee bedoelde maar ik denk dat het om een kratje bier ging.
Maar toen ik een paar weken geleden van een mailmaatje het bericht kreeg dat ze een valling had ging het licht even uit.
Gelukkig kun je tegenwoordig dat soort dingen opgooglen en ik kwam erachter dat het ging om een acute virale nasofaryngitis oftewel een verkoudheid.
Wat ik zelf altijd interessant vind om uit te zoeken waar zo'n uitdrukking vandaan komt en ook hier verschafte Google het antwoord.
In de provincies West- en Oost-Vlaanderen, Antwerpen en Vlaams-Brabant is het dialectwoord voor een verkoudheid algemeen een valling, in West-Vlaanderen vollinge. Er is de neusvalling of kopvalling en borstvalling. Het woord betekent letterlijk natuurlijk 'het vallen, wat valt'. Het woord moet dus worden begrepen als 'kou die op een lichaamsdeel valt'. Zo zegt iemand die een neusverkoudheid had, wel eens 'de kou is op mijn borst gevallen'. Het woord is goed te vergelijken met het verouderde Nederlandse woord zinking, dat eveneens verkoudheid betekent en dat Van Dale omschrijft als 'aandoening waarbij kwade vochten naar een lichaamsdeel trekken en daar pijn veroorzaken'.Het woord zinking kende ik ook niet dus het opzoeken was en passant nog leerzamer dan ik dacht.
Een Belgische vroeg een keer aan mij wat het woord bietsen betekende. Ik mailde haar terug dat het bedelen, klaplopen of schooien betekende. Toen moest ik uitleggen wat schooien was.
Het puzzelboek gaf de volgende synoniemen: bedelen, dalven, kantjagen (?), landlopen, toppen(?) en aalmoezen vragen.
En dat alles omdat ik in een mailtje had gezet dat iemand voortdurend sigaretten aan het bietsen was.
Maar we zijn er uitgekomen!
Posts
6 opmerkingen:
Weer een uitschanselijk stuk, mevroj!
Uitschanselijk? Dat zoeken we op.
Zeker Hoogebooms, uitschanselijk?
Jaah.
Zo, nu weet ik eindelijk waar die valling vandaan komt. Mijn grootmoeder zei vaak dat ze moest gaan zitten omdat ze weer last had van haar 'zakking'. Had met de baarmoeder te zien maar als kind dacht ik dat mensen door de grond konden zakken.
Ivm het bakje bier: we hebben hier ook kratjes, daarmee worden dan kleinere verpakkingen bedoeld van een flesje of 6 à 8 max. 12. Een beetje belg haalt meteen een baksken in huis: 24 stuks voor 24 pintjes.
Schooien is hier anders wel courant.
In de spreektaal is het veel ingewikkelder. Telkens ik met een Nederlander praat, valt het me op dat ik mijn woorden eerst in mijn hoofd aan het vertalen ben in begrijpelijke zinnen,zoals een tv-presentatrice praat. En dan heb ik het nog niet eens over de Vlaamse dialecten die mekaar onderling soms niet verstaan. Terwijl jullie altijd heel verstaanbaar praten.
Goed dat je dit even in de groep gooit Hadriana!
Het zou eigenlijk logisch zijn als men in Nederland het woord 'vatting' zou gebruiken want hier kun je kou vatten.
We kunnen ook terugkeren naar het woord 'zinking'.
Die kwade vochten toch!
En dan nu over het bakske bier.
Hier kun je kratten krijgen van 24 en 12 flesjes bier. Daarnaast hebben ze dan ook nog verpakkingen van 6 flesjes bier in een karton.
En in de groothandels zoals de Makro kun je dan ook nog trays kopen van 12 of 24 blikjes.
We hebben hier ook dialecten hoor en die verstaan elkaar onderling ook niet.
Er zijn hier ook mensen die vinden dat ze geen dialect spreken maar een eigen taal.Dat zijn Oostfriezen, niet te verwarren met Westfriezen die eigenlijk in Noordholland wonen.
Maar op school leert iedereen Nederlands spreken.
Je moet je daar gewoon niet zoveel zorgen over maken. Het Vlaams heeft iets heel zangerigs en Nederlanders verstaan het doorgaans prima.
Een reactie posten